Yukarı Çık
Prof. Dr. Ferit Demirkan
Prof. Dr. Ferit Demirkan +90 530 512 02 04

Kadınlarda Saç Dökülmesi

Kadınlarda Saç Dökülmesi

Kadınlarda saç dökülmesi yaygın bir sorundur. Bir bayan için saçı dökük olmak bir erkeğe göre çok daha büyük bir psikolojik sıkıntı yaratır. Ancak saç dökülmesinin tanımı çoğu zaman subjektif olduğu ve daha çok kozmetik bir sorun olarak algılandığı için bazı hekimleri bu şikayetleri göz ardı edebilirler. Halbuki kadınlarda saç dökülmesinin sebepleri erkeklerdekinden farklıdır. Dolayısı ile tedavisi de farklı olmaktadır.

Kadınlardaki saç dökülmeleri 2 başlık altında incelenebilir. Normalde kafadaki saçların % 80 ile 90 arası anajen yani büyüme fazındadır. Bu faz bir-iki yıl süren uzun bir fazdır. Kalan saçlar büyümesi duran ve yeni gelen saçlar tarafından itilip düşürülecek katajen dönem saçlarıdır. Günde yaklaşık 100’e yakın saç teli kaybedilir ve bu normaldir.

Aşırı stress, yoğun fiziksel yorgunluk veya travma gibi durumlarda anajen fazdaki saçların azalması söz konusu olabilir ve saç dökülmesi günde 100’den 300’e çıkabilir. Düşen saçların dibinde minik bir keratin kabartı görülür, bu telojen fazdaki saçların döküldüğünün bir göstergesidir. Buna tıp dilinde telogen afflivium denir. Saçlarda genel bir zayıflık ve incelme izlenir. Tamamen kellik olmaz ve saç çizgisi geriye gitmez. Genellikle mevcut stresin geçmesinden sonar saçlar birkaç ayda kendiliğinden eski halini alır.

Saçı etkileyen birtakım metabolik bozukluklar olması durumunda ise dökülme hali uzayabilir ve kronik hale gelebilir. Böyle bir durumda altta yatan sorunu çözmeden saçları eski haline getirmek mümkün olmayabilir. Dolayısı ile kadınlarda saç dökülmesi eğer uzun süren bir durumsa sistemik bir hastalığın bulgusu olarak ele alınmalıdır. Kadınlarda saç dökülmesi yaratan metabolik sebepler şunlardır:

  • Anemi
  • Demir eksikliği
  • A Vitamini eksikliği
  • D Vitamini eksikliği
  • Biotin eksikliği
  • Çinko eksikliği
  • Tiroid yetmezliği
  • Gluten hassasiyeti
  • İnsulin direnci
  • Polikistik over sendromuna bağlı hormonal değişiklikler

Bunlardan hangisinin asıl sebep olduğunu bulmak için kan tetkikleri yapmak gerekir. Erkeklerde ise saç dökülme olgularının büyük çoğunluğu genetik olduğu için onlarda böyle bir araştırma yapılmadan saç ekilebilmektedir. Erkeklerde ensedeki saçlar etkilenmemiş olduğu için bunlar sağlıklı donor kökler olarak alınıp transfer edilebilirler. Ancak kadınlarda kronik saç dökülmeleri genellikle yaygın bir dağılım gösterir: ensedeki saçlar da etkilenmiş olduğu için zayıf ve seyrektir, bu saçları donor olarak kullanmaya kalkıp saç ekmek sadece daha fazla kayıpla neticelenir. Dolayısı ile kadınlardaki saç dökülmesinde yaklaşım saç ekmek değil altta yatan nedeni bularak tedavi etmek olmalıdır.

Ancak saç dökülmesinin sebebinin erkeklik hormonlarının yüksekliği olduğu bir grup kadında erkek tipi (androjenik) dediğimiz saç dökülmesi tipi ortaya çıkabilir. Ensedekiler sağlam kalırken tüm tepede bir seyrelme ortaya çıkar. Bu vakalarda yükselen hormon değerlerini düzelttikten sonra hala seyrelme düzelmiyorsa, ancak o zaman saç ekimi gündeme gelebilir.

Saç dökülme şikayeti olan bayanlarda ilk yapılması gereken detaylı bir tıbbi hikaye almak olmalıdır. Bayanların çoğunda adet kanamaları ve diğer nedenlerle anemi ve demir eksikliği çok yaygındır. Hatta mevcudiyeti bilinip kanıksanmış bile olabilir. Bu durumda hastalar saç dökülmesini kandaki eksikliklerden bağımsız bir olay gibi düşünebilirler.

Saçla sağlığı ile ilgili detaylı bir analize saç check-up’ı diyoruz. Bu incelemede şunlar bulunmaktadır:

  • Hikaye alınması
  • Görüntüleme sistemleri ile kafa derisinin değerlendirilmesi, saç yoğunluğu ve kalınlığının ölçülmesi, dökülen saçların değerlendirilmesi
  • Biyokimya test paketi

Listedeki biyokimya tetkikleri hastanın şikayetlerine göre aşamalı olarak istenebileceği gibi, yurt dışı hastalarda ttek seferde toplu olarak da bakılabilmektedir. Bu testler şunları içerir:

  • Hb, Htc ve tam kan analizi
  • Ferritin
  • 25 -OHVit D
  • Vit B12
  • 17-Oh Progesteron
  • Sex hormone binding globulin
  • Dehidroepiandresterone-sülfat
  • Dehidrotesteteron
  • Testeteron
  • Serbest T3, serbest T4 ve TSH
  • Gliadin IgA -AK, Gliadin IgG-AK
  • IgA Immune globulin A
  • t-transglutaminase IgA-AK
  • Folik asit
  • Biotin
  • Çinko
  • A vitamin
  • Açlık kan şekeri
  • Serum insulin seviyesi
  • Prolaktin
  • LH
  • FSH

Kadınlardaki saç ekimi sınıflaması sadece erkek tipi saç dökülmesi için mevcuttur. Ludwig Skalası tepedeki seyrelmenin derecesini gösterir. Kadınlarda bu tip dökülmeye erkek tipi denmesi erkeklik hormonlarındaki artışa bağlı olmasındandır, ancak kadınlarda erkeklerdeki gibi ön saç çizgisinde bir gerileme olmaz./p>

Ludwig Skalası:

Kadınlarda Saç Dökülmesi

Eğer saç dökülmesi akut bir stress sonrası ortaya çıkmışsa en iyi yöntem birkaç ay izleyip görmektir. Bu olguların çoğu kendi kendine iyileşir.

Daha kronik saç kaybı durumlarında ise bir saç check-up’ı yapmakta fayda vardır. Eğer altta yatan metabolik bir sorun varsa bunun düzeltilmesi sonrası saçlarda bir toparlanma ortaya çıkarabilir. Örneğin serum ferritin seviyesi düşükse demir hapı başlanabilir, tiroid hormonu eksikliği varsa hormon replasmanı yapılabilir, çinko, vit A, D, biotin gibi vitamin eksiklikleri besin takviyesi haplarla düzeltilebilir. Insülin direnci olması veya gluten sensitivitesi olması bir diyetisyenin gıda konusunda bir düzenleme yapmasını gerektirir. Insülin direnci olgularında ağızdan metformin başlamak da yardımcı olabilir.

Eğer polikistik over sendromu varsa bir kadın doğum uzmanının ovülasyonu düzenlemek amacı ile doğum kontrol haplarına başlaması, insulin direncini azaltacak ilaçlar vermesi gerekebilir. Bu hastalarda saç dökülmesi erkeklik hormonlarının yükselmesine bağlı olduğu için spironolactone isimli ilaç kullanılabilir. Finasteride benzeri dutasteride de etkili olabilir. Ketocanazole şampuan da önerilebilir.

Ancak kadınlardaki saç dökülmelerinde kullanımı FDA onayı alan tek ürün %2 minoxidil solüsyonudur. Bu solüsyon günde 2 kez saçlı deriye uygulanır. Kızarıklık ve kaşıntı yapabilir.

Sebep her ne olursa olsun anajen fazdaki saç sayısını arttırmak için bir PRP (platelet rich plasma) kürü yapılabilir. Koldan alınan 9 cc kan özel bir tüp içinde santrifüj edilir. Ayrıştırılan trombosit hücreleri saçlı deriye enjekte edilir. Enjekte edilen hücreler canlıdır ve içlerindeki büyüme faktörlerini doku içinde çevreye salgılarlar. Ancak hücrelerin canlılığı maksimum 2 hafta surer. Bu nedenle PRP uygulaması 15 gün aralarla toplam 5 veya 6 kez yapılır. Üç ay boyunca yoğun stimülasyon altında büyüyen bir jenerasyon saç daha kalın ve sağlıklı olur. Saçların ömrü uzun olduğu için etki de 3 ayın ötesinde 1 yıla kadar devam eder.

Kadınlarda saç ekimi ancak erkek tipi saç dökülmesi varsa yapılan bir işlemdir. Bu tür saç dökülmeleri genellikle polikistik over sendromunda testesteron ve dehidrotestesteronun yükselmesi nedeni ile olur. Ense saçları pek etkilenmez. Eğer hormonal sorun çözüldükten sonar bile saçlar kalınlaşıp canlanmıyorsa o zaman az miktarda saç ekmek gerekli olabilir. Erkek tip denmesine rağmen kadınlardaki bu tip saç dökülmesinde saç çizgisinde gerileme olmaz. Sadece seyrelen saç teller arasına girip 1000 ile 2000 greft arası bir ekim yapılır. Yine FUE tekniği kullanılır.

Kadınlardaki saç ekimlerinde daha az sayıda greft gerektiği ve bir kadının bütün saçlarını kesmek çok travmatik bir yaklaşım olacağı için saçlar mümkün olduğu kadar eski haliyle korunur. Sadece donör sahadaki belli bir bölge traşlanıp kısaltılır, alım bittikten sonra bu bölgenin üzerindeki traşlanmamış uzun saçlar donor bölgeyi örter. Ekilen kısımda saç kesimi yapılmaz.